Przebarwienia na twarzy od słońca - jak nie dopuścić do ich powstawania?
Przebarwienia na twarzy to problem dermatologiczny, który wiąże się z nadmierną ekspozycją na promieniowanie ultrafioletowe (UV). Są to ciemne, niejednorodne plamy, które stanowią istotny problem estetyczny. Związane są one z nagromadzeniem się melaniny w skórze, mogą pojawić się u osób w każdym wieku, zwłaszcza jeśli często przebywają na słońcu bez odpowiedniej ochrony przeciwsłonecznej. Niekiedy mogą być one również następstwem zaburzeń hormonalnych lub uszkodzeń skóry. Ich pojawienie się często wiąże się z negatywnym wpływem na jakość życia i samoocenę. Jak zapobiegać powstawaniu przebarwień posłonecznych? O czym należy pamiętać, a czego unikać?
Czym są przebarwienia słoneczne?
Przebarwienia słoneczne to małe, ciemne obszary na skórze, które (jak sama nazwa wskazuje) powstają na skutek nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV. Są one wynikiem nagromadzenia melaniny - pigmentu, barwnika nadającego skórze kolor, który jest produkowany przez komórki zwane melanocytami. Melanina ma za zadanie chronić skórę przed uszkodzeniami UV, jednak nadmierna ekspozycja na słońce może prowadzić do jej nierównomiernego rozłożenia, powodując powstawanie nieestetycznych plam.
Przebarwienia słoneczne zazwyczaj pojawiają się na obszarach skóry najczęściej wystawionych na działanie słońca, takich jak twarz, ręce i przedramiona, i są bardziej powszechne u osób o jasnej karnacji (u osób, które mają tendencję do powstawaniu piegów). Mimo że są one zazwyczaj nieszkodliwe, mogą być podobne do innych, bardziej poważnych zmian skórnych, dlatego warto skonsultować je z dermatologiem.
Jaki mechanizm stoi za powstawaniem przebarwień słonecznych?
Powstawanie przebarwień słonecznych wynika z procesu zwielokrotnienia i nadmiernej aktywności melanocytów, które są komórkami skóry produkującymi melaninę. Mechanizm ten jest odpowiedzią obronną skóry na uszkodzenia wywołane przez promieniowanie ultrafioletowe. Przy opalaniu skóra zostaje wystawiona na działanie promieni UV - wówczas melanocyty są stymulowane do produkcji większej ilości melaniny w celu ochrony DNA komórek skóry przed mutacjami, które mogłyby zostać wywołane przez UV. Melanina absorbuje i rozprasza promieniowanie ultrafioletowe, zmniejszając tym samym ryzyko uszkodzenia komórek. W prawidłowych warunkach proces ten prowadzi do równomiernego przyciemnienia skóry, znanego jako opalenizna. Jednakże w przypadku intensywnej lub częstej ekspozycji na słońce, produkcja melaniny może stać się nierównomierna, co skutkuje miejscowym jej nagromadzeniem i powstawaniem ciemniejszych plam na skórze.
Przyczyny powstawania przebarwień skóry po ekspozycji na słońce
Przebarwienia skóry po ekspozycji na słońce powstają w wyniku szeregu czynników wywołanych działaniem promieniowania UV. Wśród głównych przyczyn ich powstawania można wymienić:
nadmierną produkcję melaniny - promieniowanie UV stymuluje melanocyty do produkcji melaniny w celu ochrony skóry przed uszkodzeniem DNA. W rezultacie miejscami może dojść do nadprodukcji melaniny, co prowadzi do przebarwień,
uszkodzenie komórek skóry - długotrwałe narażenie na promieniowanie UV może uszkodzić komórki skóry i przyczynić się do przedwczesnego starzenia oraz uszkodzeń DNA, które mogą prowadzić do nieprawidłowej pigmentacji,
stres oksydacyjny - promieniowanie UV może generować wolne rodniki w skórze, które przyczyniają się do oksydacyjnego stresu komórkowego, a w konsekwencji do dysfunkcji melanocytów i nieregularnej pigmentacji,
czynniki genetyczne - niektóre osoby mogą być bardziej podatne na przebarwienia skóry po ekspozycji na słońce ze względu na rodzaj i aktywność ich melanocytów,
zmiany hormonalne - hormony, takie jak estrogen i progesteron, mogą wpływać na aktywność melanocytów. Z tego powodu kobiety podczas menopauzy, w ciąży, przyjmujące środki antykoncepcyjne lub terapię hormonalną, mogą zauważyć zwiększenie ryzyka przebarwień,
starzenie się skóry - z wiekiem skóra traci zdolność do równomiernego rozprowadzania melaniny, co może sprzyjać powstawaniu plam pigmentacyjnych,
stan skóry - uszkodzenia skóry, takie jak blizny czy stan zapalny, mogą również przyczyniać się do miejscowej hiperpigmentacji.
Metody ochrony przed przebarwieniami
Chcąc skutecznie zapobiegać powstawaniu przebarwień słonecznych na skórze, ważne jest zrozumienie i stosowanie różnorodnych metod ochrony. Długotrwała ekspozycja na promieniowanie UV nie tylko przyczynia się do powstawania nieestetycznych plam, ale również zwiększa ryzyko rozwoju raka skóry. Ochrona przed szkodliwym wpływem promieni słonecznych powinna więc stać się częścią naszej codziennej rutyny. Wśród podstawowych działań profilaktyki przebarwień po słońcu, można wymienić:
1. Kremy z filtrem przeciwsłonecznym
Typy filtrów - wyróżnia się dwa typy filtrów przeciwsłonecznych - chemiczne i mineralne. Chemiczne składają się z molekuł, które absorbują promieniowanie UV. Są zazwyczaj lżejsze i mniej widoczne na skórze, ale niektóre z nich mogą wywoływać reakcje alergiczne lub podrażnienia. Dlatego lepszym rozwiązaniem dla osób, które chcą uniknąć przebarwień są filtry mineralne, ktore zawierają mikroskopijne cząsteczki minerałów, takich jak tlenek cynku lub dwutlenek tytanu, które fizycznie blokują i odbijają promienie UV. Są one często zalecane dla osób o wrażliwej skórze. Są one łagodniejsze i rzadziej wywołują reakcje alergiczne.
Wskazówki dotyczące SPF i częstotliwości stosowania - zaleca się stosowanie kremów z filtrem o wysokim współczynniku ochrony przeciwsłonecznej - minimum 30 SPF, a najlepiej 50. Kremy przeciwsłoneczne należy aplikować co najmniej 20 minut przed wyjściem na zewnątrz, aby składniki mogły wniknąć i utworzyć ochronną warstwę. Należy ponownie aplikować krem co dwie godziny oraz po każdej kąpieli, poceniu się lub wytarciu ręcznikiem.
Warto pamiętać, że promieniowanie słoneczne jest nieodłączną częścią naszego życia i nie możemy go wyeliminować, ale możemy skutecznie zabezpieczać się przed jego negatywnymi następstwami na czele z przebarwieniami od słońca, za pomocą produktów z SPF. Jednym z nich jest serum z SPF do twarzy by Phlov, które występuje w dwóch wariantach: z 30 i 50 SPF. Jest to naturalny kosmetyk do twarzy, który został stworzony z poszanowaniem środowiska naturalnego. W przypadku istniejących przebarwień warto zastosowaćbiorewitalizujący koncentrat olejowy VERY SUPERBERRY, który zawiera aktywne składniki, odżywające skórę potrzebującą regeneracji.
2. Ochrona fizyczna przed słońcem
Nakrycia głowy i okulary przeciwsłoneczne - warto nosić kapelusze z szerokim rondem, które zapewniają ochronę nie tylko głowy, ale również twarzy, uszu i szyi. Kapelusze te powinny mieć rondo o szerokości co najmniej 7 cm, aby efektywnie chronić te obszary. Powinny mieć 100% ochronę przed UVA i UVB. Okulary oznaczone jako "UV400" blokują praktycznie wszystkie promienie UV.
Ochronna odzież - warto wybierać odzieży wykonaną z tkanin, które są lekkie i przewiewne, np. len czy bawełn. Co ważne, niektóre tkaniny są specjalnie traktowane, aby zwiększyć ich odporność na UV. Co ciekawe istnieje nawet Skala UPF (Ultraviolet Protection Factor) ocenia tkaniny pod kątem ich zdolności do blokowania promieniowania UV. UPF 50 oznacza, że tylko 1/50 (2%) promieni UV przenika przez materiał.
3. Unikanie ekspozycji na słońce
Godziny szczytowego nasłonecznienia - w godzinach od 10:00 do 16:00 promieniowanie UV jest najintensywniejsze. W tych godzinach należy ograniczyć czas spędzany na zewnątrz.
Planowanie aktywności zewnętrznych - warto organizować aktywności na zewnątrz w godzinach porannych i wieczornych.
Przebarwienia na twarzy, będące efektem nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV, stanowią znaczący problem dermatologiczny i estetyczny. Są wynikiem nierównomiernego nagromadzenia melaniny w skórze, które może pojawić się w wyniku czynników takich jak uszkodzenia skóry czy też zmiany hormonalne. Aby zapobiegać powstawaniu tych plam, ważna jest profilaktyka - stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym, ochrona fizyczna oraz unikanie słońca w godzinach jego największej aktywności.